15.09.2020, Tuesday
19:30 “Tropes of the vulnerability (The origin as a debt or an escape from biography)”– key lecture by Elizabeta Šeleva in discussion with Manja Veličkovska
21:00 Kabadayas – Concert
16.09.2020, Wednesday
19:30 “Political Aesthesis: Relationality, Vulnerability and Antagonism” – key lecture by Slavčo Dimitrov in discussion with Artan Sadiku
17.09.2020, Thursday
19:30 “Death & Sexuality”, – dialogue between Artan Sadiku and Stanimir Panayotov
18.09.2020, Friday
19:30 „All time is all time“ 9 min.– Photographic film by Ivan Blažev
19:40 “Prolegomena for one communitative engagement” – key lecture by Nebojša Vilić in discussion with Natali R. Pavleska and Jovanka Popova
19:30 “Tropes of the vulnerability (The origin as a debt or an escape from biography)”– key lecture by Elizabeta Šeleva in discussion with Manja Veličkovska
21:00 Kabadayas – Concert
16.09.2020, Wednesday
19:30 “Political Aesthesis: Relationality, Vulnerability and Antagonism” – key lecture by Slavčo Dimitrov in discussion with Artan Sadiku
17.09.2020, Thursday
19:30 “Death & Sexuality”, – dialogue between Artan Sadiku and Stanimir Panayotov
18.09.2020, Friday
19:30 „All time is all time“ 9 min.– Photographic film by Ivan Blažev
19:40 “Prolegomena for one communitative engagement” – key lecture by Nebojša Vilić in discussion with Natali R. Pavleska and Jovanka Popova
| 15.09.2020_-_vulnerable_tropes.pdf |
| 16.09.2020_-_political_aesthesis.pdf |
| 17.09.2020_-_death___sexuality.pdf |
| 18.09.2020_-_all_time_is_all_time.pdf |
15.09.2020
19:30 „Тропи на ранливоста (потеклото како долг или бегство од биографија)“ – предавање на Елизабета Шелева во разговор со Мања Величковска
21:00 Кабадајас – Концерт
16.09.2020
19:30 „Политичкото естетско: релационост, ранливост и антагонизам“ – предавање на Славчо Димитров во разговор со Артан Садику
17.09.2020
19:30 „Смртта и сексуалноста“ – дијалог на Артан Садику и Станимир Панајотов
18.09.2020
19:30 „All time is all time“ 9 мин. – Фотографски филм на Иван Блажев
19:40 „Пролегомена за една комунитативна ангажираност“ – предавање на Небојша Вилиќ, проследено со излагања и разговор со Натали Р. Павлеска и Јованка Попова
| 15.09.2020_-_Тропи_на_ранливоста.pdf |
| 16.09.2020_-_Политичкото_естетско.pdf |
| 17.09.2020_-_Смртта_и_сексуалноста.pdf |
| 18.09.2020_-_Пролегомена_за_една_комунитативна_ангажираност.pdf |
| 18.09.2020_-_СЕТО_ВРЕМЕ_Е_СЕТО_ВРЕМЕ.pdf |
Finitude and Fragile Society – Socialism, Freedom
and Secularism
To be free is not to be free from normative constrains but to be free to negotiate, transform and challenge the constraints of the practical identities in light of which we lead our lives. The question is not if our freedom will be formed by social institutions – there can be no freedom that does not have an institutional form – but how and by which social institutions our freedom will be formed.
Martin Hagglund, This Life: Secular Faith and Spiritual Freedom
and Secularism
To be free is not to be free from normative constrains but to be free to negotiate, transform and challenge the constraints of the practical identities in light of which we lead our lives. The question is not if our freedom will be formed by social institutions – there can be no freedom that does not have an institutional form – but how and by which social institutions our freedom will be formed.
Martin Hagglund, This Life: Secular Faith and Spiritual Freedom
This year we celebrate five years of the CRIC festival which is designed as an open platform for the development and practicing of critical culture.
It is more than clear that at this moment we are all facing possibly the most important challenges for which we have conversated only academically and epistemologically, struggling to apply them in the societal context – what does practicing mean, the rooting of a responsible, solidary, empathic and emancipatory critical community and culture. But, at the present time we are confronted with the most vulnerable face of the world, which does not exist anymore only in the smart books, in massive conferences and forums or in the intellectual paradigms.
Now, in the real time and space we are experiencing the grief and fragility of that which we have lived as a perceived community, culture and political imagination. We are facing the finitude of the world in its weakest domains. And it seems we were not ready at all for such a radical exposure. Until now, the suffering of millions of poor, rejected and repressed across the globe that screams due to the wounds that we are inflicting daily with our senselessness and greed, were left invisible – we ignored their pain and suffering with an utmost arrogance. This, because the “dying” always happens “somewhere there”, and not in our “civilized and emancipated” and “well ordered” world.
The real and massive threat from a sickness turned upside down our imperatives of mobility, social interaction, and exchange of values. This time, the world screams in dystopia and speaks of a final time for new paradigms, for restructuring, reevaluating, and establishing radically different cultures and political vectors.
Even though CRIC – Festival for critical culture, is deeply rooted in the agora, we will still try, given the circumstances, to continue to research common formats through which we will open questions and will attempt to give answers to the issues that define the main topic of this year’s fifth jubilee edition, and which still seem quite relevant.
The topics that we will cover throughout this year are united in the title “Finitude and fragile society – freedom, socialism and secularism”, a title that refers to the book that Kontrapunkt will publish in July, and which was praised in many occasions worldwide. It is the book “This life – secular faith and spiritual freedom” by one of the most important authors of the present, Martin Hagglund.
We will focus on three main specific and delicate fields of our contemporary political and ideological surrounding. At the same time these are key fields that are determinants for the history of philosophical and political thought: freedom, secularism and socialism. CRIC will attempt to open and confront different epistemological perspectives, questions and polemics in relation to this (bare) life that exists in the frames of unequal and repressive societies. Societies which rest on the new capitalist narratives that suffocate and destroy the idea for empathic and solidary communities.
What kind of political, socio-cultural and economic order would be close to some ideal for us as beings that face and cannot accept its own death? What kind of life should we live and what should we collectively do to make a radical change in the idea of communities? How are we to rethink and take again into consideration the concepts on freedom and equality? What kind of movement we can motivate in order to confront the current model of communities and offer just societal concepts and practices?
In times when the state has become the global hegemon again, the state that regulates, disciplines and punishes, we have to ask ourselves of the failure to enact new forces that could have broken the coercive dominance of the capitalist and political class through the state. On the other hand, witnessing models of mutual aid, self-organization and horizontal dispersion, we see a counterpower being deployed by communities around the world. We thus have to also ask ourselves, which are the means to sustain such practices beyond the current model of ‘disaster communism’.
***
Tuesday 09.06.2020 | 19 h
Franco “Bifo” Berardi | Lecture
I can't breathe: Respiration Chaos and Poetry.
Those who wage war against chaos will lose, because chaos feeds on war.
Chaos is not good, and not bad, chaos is the speed of the infosphere that the human mind cannot elaborate. Only poetry can deal happily with chaos. Poetry in fact is the transformation of chaos into rhythm.
The global lock-down and the pandemic have inaugurated the age of chaos. The political technique has proven unable to deal with the bio-virus, and is going to prove unable to govern the collapse of the global economy and the spreading civil war that is already on display in the United States of America.
Tuesday 16.06.2020 | 20 h
Julie Reshe | Lecture
Spreading the Virus of Love and Death
Collective love and solidarity are for the most part associated with the life-sustaining feeling of happiness, joy, and fulfillment. What if such an association is an illusion that actually threatens collective love and solidarity. Love doesn’t make you happy, it requires genuine caring, effort, self-sacrifice, and the ability to share the pain and suffering of others. It hurts and destroys you, bringing you closer to death rather than making you more alive.
Tuesday 23.06.2020 | 19 h
Svetlana Slapšak | Lecture
Legitimizing Socialism: between the corona virus, Marx and Dionysus Savopoulos
In a song from the 80's, the Greek singer Savopoulos says: love works in favor of socialism. That is the time of PASOK in Greece, about ten golden years, before that party lost its ideas and language, and fell into nationalism. The connection between love and politics is an old (ancient) phenomenon, it puts desire, pleasure and democracy at the center of politics.
During the corona virus epidemic (which may be just the beginning of the era of epidemic cultures), knowledge from practice, not from ideology, becomes important and is built into the consciousness of citizens, that equality is based on human needs, and not on their social position. Marx's key turn is experiencing a renaissance, which neoliberal capitalism immediately notices. On one hand, the issue of "the need" (ordinary survival, naked life according to Agamben) is cynically determined by the rules of "the need" (capital benefits and 1%), for example in European genocidal practices of abolishing the possibility of hospital treatment for the elderly population, and on the other hand, the public discourse of the “war” against viruses and the militarization of the public. In war, the advantaged actions and economy of the victims are easily determined, equality is abolished, needs are not taken into account. Thus, it is possible that most world leaders declare that the government structure has "defeated" the virus, and that the medical personnel which according to their determination and job vocation are most possible victims, to be politically manipulated, neglected and censored.
The answer gained from the practical knowledge, that everyone is equal and must be treated according their needs, arose from the risky situation of the epidemic, gives rise to resistance which is not managed by any party, and which seeks, arbitrarily finds and is not particularly intimated with some ideological structure, but with principles of equality of democracy and equitable distribution. This new struggle, which we are witnessing, recognizes racism, Nazism and other capillary ways of consolidating neoliberal capitalism, and there is no other way out but the struggle.
Thursday 25.06.2020 | 20 h
Tomislav Medak | Lecture
Of fragility, disposability, brittleness: capitalist abandonment and care
Starting from the work that Valeria Graziano, Marcell Mars and I are developing with an extended network of practitioners, activists and scholars around Pirate Care (https://pirate.care) -- a project aimed at initiating processes of collective learning from the disobedient grassroots practices of care emerging in response to the neoliberal "crisis of care" -- my talk will critically reflect on the notion of care. Throughout our lives we depend on the support of our kin, friends, strangers and institutions to sustain ourselves - and to sustain the world in which we and the future generations have to live. That interdependence of human and non-human existence defines the relations of care, and the effort to sustain them defines the labour of care. The constant labour necessary to sustain that interdependence makes our finite existence fragile and collective.
Yet, as the present pandemic has demonstrated once again, the labour of care is defined by highly unequal relations of care. Those who do the labour, mostly precarious working class, unwaged women and migrants, can expect the least protection in return. The "essential workers", tasked with social reproduction, were the ones who had no choice but to take on the risk and indeed their communities were some of the hardest hit. Furthermore, the pandemic has demonstrated that social systems under capitalism, itself dependent on dynamism and just-in-time flows, are brittle when faced with an environmental disruption presenting a mass threat to human lives -- that even food, the most fundamental of social goods -- can become scarce for large segments of the population in a matter of days. Climate change and planetary ecological crisis makes the present threat, however, seem only an episode. We thus need a radical rethink of the kind of labour that is necessary in the face of runaway climate change characterized by greater intensity of major disruptions and the kind of ways we can democratically define and allocate that labour.
Tuesday 30.06.2020 | 20 h
Alfredo Saad Filho | Lecture
The Three Crises of Global Neoliberalism: The Economy, Democracy and Health
Global neoliberalism has been through three phases, divided by the mid-1990s and the Great Financial Crisis (GFC). The first (‘transition’) phase emerged in opposition to the previous system of accumulation (Keynesian social-democracy, developmentalist, Soviet-style socialist, or whatever else). The main goal of this phase is the aggressive promotion and internationalization of private capital. The second (‘mature’) phase intensified the financialisation of social reproduction, institutionalized a limited democracy as its dominant political form, and legitimized the system of accumulation through a neoliberal subjectivity. The third phase involved the management of the consequences of the GFC through ‘fiscal austerity’, inevitably requiring the intensification of repression and new forms of exclusion, veiled by right-wing populist tropes. As part of this process, authoritarian governments were installed in several countries, often led by ‘spectacular’ leaders. Their rise has been coterminous with the hollowing out of the (earlier) neoliberal, technocratic and exclusionary democracies. This degenerating political dynamics was overwhelmed by the Covid-19 pandemic, which triggered the deepest economic contraction in the history of capitalism. Several governments have already expressed their intention to shift to a new long-term austerity as soon as possible, while relying on even stronger repression to secure political stability. This is untenable, for two reasons. First, intensified austerity will undermine (what remains of) democracy and, with it, the legitimacy of these governments; second, austerity will harm disproportionately the mass base of those authoritarian administrations. This points to the possibility of a long period of crisis politics with unpredictable implications. This session will examine the challenges to come, and the opportunities for the left.
КОНЕЧНОСТА И КРШЛИВОТО ОПШТЕСТВО - СОЦИЈАЛИЗАМ, СЛОБОДА И СЕКУЛАРНОСТ
Да бидете слободен не значи да бидете слободен од нормативните ограничувања, туку да бидете слободен да преговарате, да ги менувате, да ги предизвикувате и конфронтирате идентитетите во светлината според која се раководиме во нашите животи. Не е прашање дали нашата слобода ќе биде обликувана од општествените институции – не може да постои слобода која нема институционална форма – туку како и од кои институции ќе биде обликувана.
Мартин Хеглунд, Овој живот: Секуларна вера и духовна слобода
Мартин Хеглунд, Овој живот: Секуларна вера и духовна слобода
Оваа година прославуваме пет години од постоењето на КРИК – фестивал за критичка култура, кој е замислен како отворена платформа за развој и практикување на критичка култура.Повеќе од јасно е дека во овој миг сите сме исправени пред можеби најважните предизвици за кои досега само академски, епистемолошки, со напор за практикување во општествениот контекст, сме разговарале - што значи практикувањето, втемелувањето на одговорна, солидарна, емпатична, еманципаторска критичка заедница и култура. Во мигов сме соочени со најранливото лице на светот, кое не постои ниту само во умните книги, ниту само на масовните форуми и конференции, ниту само во интелектуалните парадигми. Сега ни се случуваат во реалниот простор и време тагата и распадливоста на она што го живееме како претпоставена заедница, култура, политички имагинариум.
Соочени сме со конечноста на светот во неговите најкревки аспекти. А се чини не бевме спремни за вакво радикално соочување. Досега, страдањата на милиони сиромашни, отфрлени, унижени, потиснати ширум планетава, која буквално вреска затоа што ја рануваме катадневно заради нашето безумие и алчност, поминуваа досега речиси незабележано – арогантно ги игнориравме болката и маката на илјадниците луѓе, затоа што тоа „умирање“ секогаш се случува „таму некаде“, не во нашиот „цивилизиран и еманципиран“ и „добро уреден“ двор. Реалната и масовна закана од една болест ничкум ги преврте нашите досегашни императиви за мобилност, за општествена интеракција, за размена на вредности. Овојпат, светот дистопично „крикнува“ и вели дека е крајно време за нови прадигми, за престукрирање, превреднување и поставување на радикално поинакви културни и политички смерници.
И покрај тоа што КРИК – фестивал за критичка култура е длабоко вкотвен во агората, сепак, ќе се обидеме во условите кои се зададени и понатаму да ги истражуваме заеднички формати преку кои ќе отвораме прашање и ќе се обидеме да дадеме барем некои одговори за темите ни беа зададени за овогодинешното, петто, јубилјено изданије, а кои сѐ уште ни се чинат актуелни.
Тематските рамки околу кои ќе разговараме низ текот на оваа година ги обединивме во насловот Конечноста и кршливото општество – слобода, социјализам и секуларност – наслов кој директно произлегува од книгата која Контрапункт ќе ја издаде во текот на јули, а која беше повеќекратно прогласувана за најрелевантна книга во сверата на политичката филозофија во 2019 година. Станува збор за Овој живот – секуларна вера и духовна слобода, од еден од најзначајните филозофи на нашето време, Мартин Хеглунд.
Ќе се фокусираме на три главни, прилично деликатни области од нашето современо политичко и идеолошко опкружување. Станува збор за области кои се клучни одредници за историјата на филозофската и политичката мисла: слободата, секуларизмот и социјализмот. КРИК оваа година ќе се обиде да отвори и конфронтира различни епистемиолошки перспективи, прашања и полемики поврзани со воспоставувањето на овој (гол) живот кој постои во рамки на загрозените, изопачените, неправедните, и угнетувачките општества, кои почиваат врз новите капиталистички наративи кои ја проголтуваат и уништуваат идејата за емпатични, солидарни заедници. Каков вид на политички, социо-културен и економски поредок би бил идеален/оправдувачки за нас како битија кои се соочуваат и не можат да ја прифатат сопствената смртност? Каков начин на живот треба да живееме и што треба да направиме колективно/заеднички, за да се овозможи коренита промена во идејата за заедниците? Како можеме да ги преиспитаме и повторно да ги земеме предвид концептите за слобода и еднаквост? Какви движења можеме да поттикнеме кои ќе го конфронтираат досегашниот концепт на заедници и ќе понудат праведни општествени концепти и практики?
Во време во кое државата повторно стана глобален хегемон, државата која регулира, дисциплинира и казнува, мора да се запрашаме за неуспехот за да воведеме нови сили кои ќе може да ја скршат присилната доминација на капиталистичката и политичката класа преку државата. Од друга страна, сведочејќи модели на взаемна помош, самоорганизација и хоризонтална диспрезија, гледаме како се развива контра-моќ развиена од заедниците ширум светот. Оттука, мора да се запрашаме, кои се нчаините со кои ќе можат да се одржат таквите практики преку сегашниот модел на комунизам на катастрофите.
***
Вторник 09.06.2020| 19 часот
Франко Берарди - Бифо: Не можам да дишам - Респираторен хаос и поезија
| Предавање
Оние кои водат војна против хаосот, ќе изгубат, бидејќи хаосот се храни со војна. Хаосот не е добар и не е лош, хаосот е брзината на инфосферата што човечкиот ум не може да ја образложи.Само поезијата може да се справи среќно со хаосот. Поезијата е всушност трансформација на хаосот во ритам.
Глобалните карантини и пандемијата ја востоличија добата на хаосот. Политичкото умеење се покажа неспособно да се справи со био-вирусот, и ќе се покаже неспособно да се справи со колапсот на глобалната економија и со ширењето на граѓанската војна, која веќе е на повидок во САД.
Вторник 16.06.2020| 20 часот
Џули Реше: Ширење на вирусот на љубов и смрт | Предавање
Колективната љубов и солидарноста најчесто се поврзуваат со живото-одржливото чувство на среќа, радост и исполнетост. Што ако таквото поврзување, е илузија која всушност им се заканува на колективната љубов и солидарност. Љубовта не ве прави среќни, таа бара вистинска грижа, напор, саможртва и способност да се споделат болката и страдањето на другите. Ве боли и уништува, ве приближува до смртта, наместо да ве прави поживи.
Вторник 23.06.2020 | 19 часот
Светлана Слапшак: Легитимизација на социјализмот: помеѓу корона вирусот, Маркс и Дионис Савопулос | Предавање
Во една песна од 80-тите години, грчкиот пејач Савопулос вели: љубовта работи во корист на социјализам. Тоа е време на ПАСОК во Грција, околу десет златни години, пред партијата да ги изгуби своите идеи и јазик, и пред да западне во национализам. Врската помеѓу љубовта и политиката е стара (античка) појава која желбата, задоволството и демократијата ги става во центарот на политиката.
За време на епидемијата на корона вирусот (што е веројатно само почеток на ерата на епидемиските култури), станува важно и се вградува во свеста на граѓаните сознанието од практиката, а не од идеологијата, дека еднаквоста се заснова на човечките потреби, а не на општествената положба.
Марксовиот клучен пресврт доживува ренесанса, што неолибералниот капитализам веднаш го забележува. Од една страна, прашањето за „потребата“ (обичното преживување, голиот живот, според Агамбен) е цинично одредено според правилата на „потребата“ (капитални бенефиции и 1%), на пример во европските геноцидни практики за укинување на можноста за болничко лекување на постарата популација, или во јавниот дискурс за „војната“ против вирусите и милитаризацијата на јавноста. Во војна, приоритетните акции и економијата на жртвите лесно се утврдуваат, еднаквоста се укинува, а потребите не се земаат предвид. Затоа, можно е, повеќето светски лидери да изјавуваат дека владината структура го „победила“ вирусот, а медицинските лица, кои според својата определба и струка се во првите редови на потенцијални жртви, да бидат политички манипулирани, запоставувани и цензурирани.
Одговорот добиен од практичното искуство, дека сите се еднакви и мораат да бидат третирани според потребите, кој се појавува во ризичната состојба на епидемијата, предизвикува отпор со кој не управува ниту една партија, а кој бара, произволно наоѓа и не се интимизира особено со некоја идеолоша структура, туку со принципите на еднаквоста на демократијата и праведната распределба. Оваа нова борба, чии сведоци сме, добро го препознава расизмот, нацизмот и другите капиларни начини за консолидирање на неолибералниот капитализам, и нема друг излез освен борбата.
Вторник 25.06.2020 | 20 часот
Томислав Медак: За кревкоста, потрошноста и кршливоста: капиталистичка напуштеност и грижа | Предавање
Тргнувајќи од работата која Валерија Грациано, Марсел Марс и јас ја развиваме, заедно со група професионалци, активисти и универзитетски професори околу Pirate Care (https://pirate.care) – проект кој цели да иницира процеси на колеквтивно учење од бунтовните заеднички искусени практики на грижа кои се појавуваат како одговор на неолибералната „криза на грижата“ – во моето предавање критички ќе го разгледаме поимот грижа. Низ целиот наш живот ние зависиме од поддршката на блиските, пријателите, туѓинците и институциите за да можеме да опстанеме – и за да го зачуваме светот во кој и ние и идните генерации треба да живееме. Таа меѓузависност од човечко и не-човечко постоење ги дефинира релациите на грижата, а обидот да ги одржиме го дефинира трудот на грижата. Постојаниот неопходен труд за да се одржи таа меѓузависност го прави нашето конечно постоење кревко и колективно.
Сепак, како што оваа пандемија ни покажа уште еднаш, трудот на грижа е дефиниран со особено нееднакви односи на грижа. Оние што се носители на трудот, претежно прекарната работничка класа, нееднакво платени жени и мигранти, за возврат можат да очекуваат најмалку заштита. „Најзначајните работници“, задолжени за општествена репродукција, беа оние кои немаа друг избор освен да преземат ризик и навистина нивните заедници беа едни од најтешко погодените. Понатаму, пандемијата покажа дека општествените системи под капитализмот, самите зависат од виталноста и од навремените текови, и се кршливи кога се соочуваат со нарушувањето на животната средина, претставувајќи масовна закана за човековите животи - дури и храната, најосновното општествено добро - може да стане оскудно за голем дел од населението за само неколку дена. Климатските промени и планетарната еколошка криза прават сегашната закана, сепак, да изгледа само како епизода. Така што, потребно ни е радикално преобмислување на видот на трудот, кој е неопходен наспроти климатската промена проследена со сѐ поголем интензитет на нарушувања, а и на видови начини со кои ќе можеме демократски да го дефинираме и распределиме трудот.
Вторник 30.06.2020 | 20 часот
Алфредо Саад Фиљо: Економијата, демократијата и здравството - трите кризи на глобалниот неолиберализам | Предавање
Глобалниот неолиберализам може да се разгледува низ три фази, поделени во периодот од средината на 1990’ и Големата финансиска криза (ГФК). Првата („транзициска“) фаза се појави како спротивност на претходниот систем на акумулација (Кејнзијанска социјалдемократија, теорија на развој, социјализам во советски стил или што сѐ не). Главната цел на оваа фаза беше агресивната промоција и интернационализацијата на приватниот капитал. Втората („зрелата“) фаза го интензивираше финансирањето на општествената репродукција, ја институционализираше ограничената демократија како нејзина доминантна политичка форма и го легитимираше системот на акумулација преку неолибералниот субјективитет. Третата фаза го опфати управувањето со последиците од ГФЦ преку „фискалното штедење“, кое неминовно подразбира засилување на репресијата и нови форми на исклученост, задскриени под превезот на десничарските популистички тропи. Како дел од овој процес, беа поставени авторитарни влади во неколку земји, предводени од „спектакуларни“ водачи. Нивниот пораст беше резултат на исцрпувањето на (минатите) неолиберални, технократски и исклучувачки демократии. Оваа дегенерирачка политичка динамика беше совладана од Ковид-19 пандемијата, предизвикувајќи длабока економска криза во историјата на капитализмот. Неколку влади, веќе објавија мерки за воведување на ново долгорочно штедење, што е можно поскоро, потпирајќи се на засилениот притисок за обезбедување политичка стабилност. Ова е неподносливо од две причини. Прво, засиленото штедење ќе го поткопа (она што останало од) демократијата а со тоа ќе биде поткопана и легитимноста на овие влади; второ, штедењето ќе наштети несразмерно на базата на тие авторитарни администрации. Ова укажува на можност за долг период на кризна политика со непредвидливи импликации. Оваа сесија ќе ги испита предизвиците што доаѓаат и можностите за левицата.
Соочени сме со конечноста на светот во неговите најкревки аспекти. А се чини не бевме спремни за вакво радикално соочување. Досега, страдањата на милиони сиромашни, отфрлени, унижени, потиснати ширум планетава, која буквално вреска затоа што ја рануваме катадневно заради нашето безумие и алчност, поминуваа досега речиси незабележано – арогантно ги игнориравме болката и маката на илјадниците луѓе, затоа што тоа „умирање“ секогаш се случува „таму некаде“, не во нашиот „цивилизиран и еманципиран“ и „добро уреден“ двор. Реалната и масовна закана од една болест ничкум ги преврте нашите досегашни императиви за мобилност, за општествена интеракција, за размена на вредности. Овојпат, светот дистопично „крикнува“ и вели дека е крајно време за нови прадигми, за престукрирање, превреднување и поставување на радикално поинакви културни и политички смерници.
И покрај тоа што КРИК – фестивал за критичка култура е длабоко вкотвен во агората, сепак, ќе се обидеме во условите кои се зададени и понатаму да ги истражуваме заеднички формати преку кои ќе отвораме прашање и ќе се обидеме да дадеме барем некои одговори за темите ни беа зададени за овогодинешното, петто, јубилјено изданије, а кои сѐ уште ни се чинат актуелни.
Тематските рамки околу кои ќе разговараме низ текот на оваа година ги обединивме во насловот Конечноста и кршливото општество – слобода, социјализам и секуларност – наслов кој директно произлегува од книгата која Контрапункт ќе ја издаде во текот на јули, а која беше повеќекратно прогласувана за најрелевантна книга во сверата на политичката филозофија во 2019 година. Станува збор за Овој живот – секуларна вера и духовна слобода, од еден од најзначајните филозофи на нашето време, Мартин Хеглунд.
Ќе се фокусираме на три главни, прилично деликатни области од нашето современо политичко и идеолошко опкружување. Станува збор за области кои се клучни одредници за историјата на филозофската и политичката мисла: слободата, секуларизмот и социјализмот. КРИК оваа година ќе се обиде да отвори и конфронтира различни епистемиолошки перспективи, прашања и полемики поврзани со воспоставувањето на овој (гол) живот кој постои во рамки на загрозените, изопачените, неправедните, и угнетувачките општества, кои почиваат врз новите капиталистички наративи кои ја проголтуваат и уништуваат идејата за емпатични, солидарни заедници. Каков вид на политички, социо-културен и економски поредок би бил идеален/оправдувачки за нас како битија кои се соочуваат и не можат да ја прифатат сопствената смртност? Каков начин на живот треба да живееме и што треба да направиме колективно/заеднички, за да се овозможи коренита промена во идејата за заедниците? Како можеме да ги преиспитаме и повторно да ги земеме предвид концептите за слобода и еднаквост? Какви движења можеме да поттикнеме кои ќе го конфронтираат досегашниот концепт на заедници и ќе понудат праведни општествени концепти и практики?
Во време во кое државата повторно стана глобален хегемон, државата која регулира, дисциплинира и казнува, мора да се запрашаме за неуспехот за да воведеме нови сили кои ќе може да ја скршат присилната доминација на капиталистичката и политичката класа преку државата. Од друга страна, сведочејќи модели на взаемна помош, самоорганизација и хоризонтална диспрезија, гледаме како се развива контра-моќ развиена од заедниците ширум светот. Оттука, мора да се запрашаме, кои се нчаините со кои ќе можат да се одржат таквите практики преку сегашниот модел на комунизам на катастрофите.
***
Вторник 09.06.2020| 19 часот
Франко Берарди - Бифо: Не можам да дишам - Респираторен хаос и поезија
| Предавање
Оние кои водат војна против хаосот, ќе изгубат, бидејќи хаосот се храни со војна. Хаосот не е добар и не е лош, хаосот е брзината на инфосферата што човечкиот ум не може да ја образложи.Само поезијата може да се справи среќно со хаосот. Поезијата е всушност трансформација на хаосот во ритам.
Глобалните карантини и пандемијата ја востоличија добата на хаосот. Политичкото умеење се покажа неспособно да се справи со био-вирусот, и ќе се покаже неспособно да се справи со колапсот на глобалната економија и со ширењето на граѓанската војна, која веќе е на повидок во САД.
Вторник 16.06.2020| 20 часот
Џули Реше: Ширење на вирусот на љубов и смрт | Предавање
Колективната љубов и солидарноста најчесто се поврзуваат со живото-одржливото чувство на среќа, радост и исполнетост. Што ако таквото поврзување, е илузија која всушност им се заканува на колективната љубов и солидарност. Љубовта не ве прави среќни, таа бара вистинска грижа, напор, саможртва и способност да се споделат болката и страдањето на другите. Ве боли и уништува, ве приближува до смртта, наместо да ве прави поживи.
Вторник 23.06.2020 | 19 часот
Светлана Слапшак: Легитимизација на социјализмот: помеѓу корона вирусот, Маркс и Дионис Савопулос | Предавање
Во една песна од 80-тите години, грчкиот пејач Савопулос вели: љубовта работи во корист на социјализам. Тоа е време на ПАСОК во Грција, околу десет златни години, пред партијата да ги изгуби своите идеи и јазик, и пред да западне во национализам. Врската помеѓу љубовта и политиката е стара (античка) појава која желбата, задоволството и демократијата ги става во центарот на политиката.
За време на епидемијата на корона вирусот (што е веројатно само почеток на ерата на епидемиските култури), станува важно и се вградува во свеста на граѓаните сознанието од практиката, а не од идеологијата, дека еднаквоста се заснова на човечките потреби, а не на општествената положба.
Марксовиот клучен пресврт доживува ренесанса, што неолибералниот капитализам веднаш го забележува. Од една страна, прашањето за „потребата“ (обичното преживување, голиот живот, според Агамбен) е цинично одредено според правилата на „потребата“ (капитални бенефиции и 1%), на пример во европските геноцидни практики за укинување на можноста за болничко лекување на постарата популација, или во јавниот дискурс за „војната“ против вирусите и милитаризацијата на јавноста. Во војна, приоритетните акции и економијата на жртвите лесно се утврдуваат, еднаквоста се укинува, а потребите не се земаат предвид. Затоа, можно е, повеќето светски лидери да изјавуваат дека владината структура го „победила“ вирусот, а медицинските лица, кои според својата определба и струка се во првите редови на потенцијални жртви, да бидат политички манипулирани, запоставувани и цензурирани.
Одговорот добиен од практичното искуство, дека сите се еднакви и мораат да бидат третирани според потребите, кој се појавува во ризичната состојба на епидемијата, предизвикува отпор со кој не управува ниту една партија, а кој бара, произволно наоѓа и не се интимизира особено со некоја идеолоша структура, туку со принципите на еднаквоста на демократијата и праведната распределба. Оваа нова борба, чии сведоци сме, добро го препознава расизмот, нацизмот и другите капиларни начини за консолидирање на неолибералниот капитализам, и нема друг излез освен борбата.
Вторник 25.06.2020 | 20 часот
Томислав Медак: За кревкоста, потрошноста и кршливоста: капиталистичка напуштеност и грижа | Предавање
Тргнувајќи од работата која Валерија Грациано, Марсел Марс и јас ја развиваме, заедно со група професионалци, активисти и универзитетски професори околу Pirate Care (https://pirate.care) – проект кој цели да иницира процеси на колеквтивно учење од бунтовните заеднички искусени практики на грижа кои се појавуваат како одговор на неолибералната „криза на грижата“ – во моето предавање критички ќе го разгледаме поимот грижа. Низ целиот наш живот ние зависиме од поддршката на блиските, пријателите, туѓинците и институциите за да можеме да опстанеме – и за да го зачуваме светот во кој и ние и идните генерации треба да живееме. Таа меѓузависност од човечко и не-човечко постоење ги дефинира релациите на грижата, а обидот да ги одржиме го дефинира трудот на грижата. Постојаниот неопходен труд за да се одржи таа меѓузависност го прави нашето конечно постоење кревко и колективно.
Сепак, како што оваа пандемија ни покажа уште еднаш, трудот на грижа е дефиниран со особено нееднакви односи на грижа. Оние што се носители на трудот, претежно прекарната работничка класа, нееднакво платени жени и мигранти, за возврат можат да очекуваат најмалку заштита. „Најзначајните работници“, задолжени за општествена репродукција, беа оние кои немаа друг избор освен да преземат ризик и навистина нивните заедници беа едни од најтешко погодените. Понатаму, пандемијата покажа дека општествените системи под капитализмот, самите зависат од виталноста и од навремените текови, и се кршливи кога се соочуваат со нарушувањето на животната средина, претставувајќи масовна закана за човековите животи - дури и храната, најосновното општествено добро - може да стане оскудно за голем дел од населението за само неколку дена. Климатските промени и планетарната еколошка криза прават сегашната закана, сепак, да изгледа само како епизода. Така што, потребно ни е радикално преобмислување на видот на трудот, кој е неопходен наспроти климатската промена проследена со сѐ поголем интензитет на нарушувања, а и на видови начини со кои ќе можеме демократски да го дефинираме и распределиме трудот.
Вторник 30.06.2020 | 20 часот
Алфредо Саад Фиљо: Економијата, демократијата и здравството - трите кризи на глобалниот неолиберализам | Предавање
Глобалниот неолиберализам може да се разгледува низ три фази, поделени во периодот од средината на 1990’ и Големата финансиска криза (ГФК). Првата („транзициска“) фаза се појави како спротивност на претходниот систем на акумулација (Кејнзијанска социјалдемократија, теорија на развој, социјализам во советски стил или што сѐ не). Главната цел на оваа фаза беше агресивната промоција и интернационализацијата на приватниот капитал. Втората („зрелата“) фаза го интензивираше финансирањето на општествената репродукција, ја институционализираше ограничената демократија како нејзина доминантна политичка форма и го легитимираше системот на акумулација преку неолибералниот субјективитет. Третата фаза го опфати управувањето со последиците од ГФЦ преку „фискалното штедење“, кое неминовно подразбира засилување на репресијата и нови форми на исклученост, задскриени под превезот на десничарските популистички тропи. Како дел од овој процес, беа поставени авторитарни влади во неколку земји, предводени од „спектакуларни“ водачи. Нивниот пораст беше резултат на исцрпувањето на (минатите) неолиберални, технократски и исклучувачки демократии. Оваа дегенерирачка политичка динамика беше совладана од Ковид-19 пандемијата, предизвикувајќи длабока економска криза во историјата на капитализмот. Неколку влади, веќе објавија мерки за воведување на ново долгорочно штедење, што е можно поскоро, потпирајќи се на засилениот притисок за обезбедување политичка стабилност. Ова е неподносливо од две причини. Прво, засиленото штедење ќе го поткопа (она што останало од) демократијата а со тоа ќе биде поткопана и легитимноста на овие влади; второ, штедењето ќе наштети несразмерно на базата на тие авторитарни администрации. Ова укажува на можност за долг период на кризна политика со непредвидливи импликации. Оваа сесија ќе ги испита предизвиците што доаѓаат и можностите за левицата.
|
Франко Берарди - Бифо: Не можам да дишам - Респираторен хаос и поезија
линк до предавањето
Џули Реше: Ширење на вирусот на љубов и смрт
линк до предавањето
линк до предавањето
Томислав Медак: За кревкоста, потрошноста и кршливоста: капиталистичка напуштеност и грижа
линк до предавањето
Светлана Слапшак: Легитимизација на социјализмот: помеѓу корона вирусот, Маркс и Дионис Савопулос
линк до предавањето
|
|
Franco “Bifo” Berardi | I can't breathe: Respiration Chaos and Poetry.
link to the lecture
|
